[[File:MauryanBalaramaCoin3rd-2ndCenturyCE.jpg|thumb|[[बलराम]], [[मौर्य साम्राज्य|मौर्य साम्राज्यातील]] एक नाणे. यात बलराम ही देवता गदा व नांगर घेऊन उभी आहे. हे नाणे इ.स.पूर्व तिसऱ्यातिसर्या शतकातील आहे. [[ब्रिटिश संग्रहलयसंग्रहालय|ब्रिटिश संग्रहलयातील]]संग्रहालयातील चित्र.]]नाणीम्हणजेनाणे म्हणजेच मुद्रा हे विनिमय किंवा [[कायदेशीर निविदा]]पैसे म्हणून वापरले जाणारे एक [[माध्यम]] होय. हेनाणी ही प्रामुख्याने धातूचेधातूच्या किंवा टिकाऊ पदार्थांचेपदार्थांच्या तुकडेचकत्या असतात. तसेचया हेचकत्या तुकडेअनेकदा ते [[वजनवजनाची मानके]]हीम्हणूनही वापरता आहेतयेतात. [[व्यापार|व्यापाराची]] सोय करण्यासाठी याचेनाण्यांची मोठ्या प्रमाणात उत्पादननिर्मिती केलेकेली जाते. नाणी बहुतेकदा [[सरकार]]द्वारे अधिकृतरित्याअधिकृतरीत्या वापरात आणली जातात.
==स्वरूप==
नाणी सहसाबहुधा धातूंचेधातूंपासून किंवा मिश्रणमिश्र धातूंपासून घडवलेघडवली जात आहेतजातात. कधी कधी कृत्रिम साहित्य द्वारेहीसाहित्याद्वारेही याची निर्मिती केली जाते. यात सामान्यतनाण्यांचे आकार गोलसामान्यतः वर्तुळाकार असतात.यात सामान्यत मौल्यवान धातूंची नाणी सोन्यासोन्याचा किंवा चांदीचा साठा म्हणून मोठ्या प्रमाणात साठवलेसाठवली जातेजातात. इतर नाणी जसे की नोटा, दररोजदररोजच्या व्यवहारव्यवहारात [[पैसे]] म्हणून वापरली जातात. नाणी सहसाही बहुधा [[नोट|नोटांपेक्षा]] कमी किमतीची असतात. [[महागाई]]मुळे काहीवेळा नाण्याच्या मूल्यापेक्षापेक्षामूल्यापेक्षाही त्यातील [[धातू]]चे मूल्य जास्त होते. अशावेळीअशा वेळी धातू बदलला जाऊ शकतो.
