"कमळगड" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
छो Bot: Migrating 1 langlinks, now provided by Wikidata on d:Q6355699 |
No edit summary |
||
ओळ १३:
}}
'''{{PAGENAME}}''' हा [[भारत|भारताच्या]] [[महाराष्ट्र]] राज्यातील एक किल्ला आहे. याचे नाव काहीजण कमालगड असे उच्चारतात आणि तसेच लिहितात.
महाबळेश्र्वरच्या डोंगररांगांनी अनेक ऐतिहासिक गड अलंकारासारखे धारण केले आहेत.
==स्थान==
[[धोम धरण|धोम धरणाच्या]] जलाशयात मागील बाजूने एक डोंगररांग पुढे आलेली दिसते. दोन्ही अंगानी पाण्याचा वेढा असलेल्या या पर्वतराजीत हे एक अनोखे पाषाणपुष्प वर आले आहे. दक्षिणेकडे [[कृष्णा नदी]]चे खोरे आणि उत्तरेकडे [[वाळकी नदी]]चे खोरे यांच्या मधोमध हा दिमाखदार [[दुर्ग|किल्ला]] उभा आहे.
==गडावरील पहाण्यासारखी ठिकाणे==
पंधरा वीस मिनिटांच्या
गडाला जोडून येणारी एक डोंगर रांग लक्ष वेधून घेते. तिला नवरानवरी चे डोंगर म्हणतात. पुढे जमीन खोल चिरत गेलेले ४०-५० फूट लांबीचे एक रुंद [[भुयार]] दिसते. त्याला आत उतरायला मजबूत पायर्‍याही आहेत. हिला गेरूची किंवा कावेची [[विहीर]] म्हणतात. या ५० - ५५ खोलखोल पायर्‍या उतरत जाताना आपण डोंगराच्या पोटात जात असल्यासारखे भासते. हवेतील थंडावाही वाढत जातो. तळाशी पोहचल्यावर चहुबाजूला खोल कपारी असून सर्वत्र गेरू किंवा काव यांची ओलसर लाल रंगाची माती दिसते.
गडावर दक्षिणेकडे कातळाची नैसर्गिक भिंत तयार झाली आहे. तिच्यावर बुरुजाचे थोडेफार बांधकाम झाले आहे. गडावर कोठेही पाण्याचे टाके नाही. दक्षिणेकडेच गवतात लपलेले
▲थोर [[संत]] [[कवी]] [[वामन पंडित]] यांचीही जवळच भोमगावाला समाधी आहे.
[[File:The path to enlightenment.jpg|thumb|right|कमळगडावरील कोरीव शिड्यांचे बांधकाम]]
==गडावर जाण्याच्या वाटा==
कमळगडावर जाण्याचे अनेक मार्ग आहेत. ते सर्वच ट्रेकिंगचा मनमुराद आनंद देणारे आहेत.
* १) महाबळेश्वरहून :- <br />
महाबळेश्र्वरच्या केट्स
तासांत समोरच्या डोंगर उतारावरील नांदवणे गावी
तासांत
* २) [[वाई]]हून :- <br />
वाईहून नांदवणे गावी येण्यास सकाळी ९.३० वाजता एस.टी. बस आहे.
* ३)इतर गावांतूनः-<br />
उत्तरेकडून वाळकी नदीच्या
गावापासून सुरू झालेला धोम धरणाचा जलाशय थेट गावापर्यंत साथ देतो. वासोळे गावातून पाणवठाच्या दिशेने चढणीस सुरुवात ▼
▲वासोळ्याहून येताना धोम गावापासून सुरू झालेला धोम धरणाचा जलाशय थेट गावापर्यंत साथ देतो. वासोळे गावातून
वासोळे गाव हे डोंगराच्या कुशीत वसलेले व निसर्गसौंदर्याने नटलेले असे सुंदर खेडे आहे. वस्तीच्या पाठीवर उत्तुंग कडा व डोंगरमाथा आहे, दुसर्‍या अंगाला खोल दरी आहे. पुढे गेल्यावर यू टर्न घेतला आणि तसेच चालत राहिले की पाऊण तासानंतर किल्ल्याचा मुख्य पहाड लागतो. डोंगरमाथ्यावरील घनदाट वृक्षांच्या छायेत गोरखनाथ मंदिर दिसते. येथून थोडे पुढे ५ - १० मिनिटे चालत गेल्यावर रस्त्याच्या डाव्याबाजूला एक पाण्याचे टाके लागते. पाऊलवाटेने तसेच वर गेले की १५ - २० मिनिटांचा घनदाट जंगलाचा छोटा टप्पा लागतो. नंतर मात्र एक मोकळे मैदान लागते.. येथे धनगरांची वस्ती आहे. याच पठारावरून कमळगड पूर्णपणे दृष्टिपथात येतो. वस्तीपासून उजवीकडे गडावर जाण्याची वाट आहे
==राहण्याची सोय==
Line ५५ ⟶ ५४:
==जाण्यासाठी लागणारा वेळ ==
नांदवणे
==संदर्भ==
* [http://www.maharashtra.gov.in/english/gazetteer/SATARA/places_KamalgadFort.html महाराष्ट्र राज्य प्रसारित अधिकृत राजपत्र]
* [http://www.google.com/books?id=LbwIAAAAQAAJ&pg=PA8&vq=kamalgad&dq=kamalgad&source=gbs_search_s&cad=0#PPA471,M1 केंद्र सरकार छापखाना ,१८८५ पुन‍र्मुद्रण १९ जानेवारी २००९]
८ पहा : [[महाराष्ट्रातील किल्ले]]
{{महाराष्ट्रातील किल्ले}}
| |||