"पांडुरंग वामन काणे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छोNo edit summary
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १:
{{विस्तार}}
[[चित्र:पांडुरंग वामन काणे.jpg|250px|इवलेसे|उजवे|पांडुरंग वामन काणे]]
विख्यात कायदेपंडित आणि धर्मशास्त्राचे अभ्यासक महामहोपाध्याय डॉ. पांडुरंग वामन काणे ( ज.जन्म: ०७-मे-१८८० मृमृत्यू : १८-एप्रीलएप्रिरील-१९७२) हे विल्सन कॉलेज, [[मुंबई]] येथून एम. ए. झाले. त्यांना [[मराठी]], [[हिंदी भाषा]] खेरीज [[संस्कृत]], [[जर्मन भाषा]], [[फ्रेंच भाषा]] इ. भाषा अवगत होत्या.
 
==पूर्वेतिहास==
१९०४ साली [[रत्नागिरी]] जिल्ह्यातील शाळेत शिक्षक म्हणून कामास सुरूवात केली. नंतर ते एल्फिंस्टन हायस्कुल, मुंबई येथे नोकरीवर होते. त्यांना १९४६ साली [[अलाहाबाद]] विद्यापीठाने सन्माननीय डॉक्टरेट बहाल केली.
कोकणातील वेदशास्त्रपारंगत अशा मध्यमवर्गीय कुटुंबात काणे यांचा जन्म झाला. अतिशय मेहनतीने स्कॉलरशिप मिळवत आणि एकीकडे शिकवत राहून त्यांनी खूप विद्या संपादन केली. संस्कृत भाषेवर अतिशय प्रेम, त्यामुळे बी.ए.ला संस्कृतमध्ये सर्वप्रथम, मग एल्‌‍एल.बी., झाला वेदान्त पारितोषिकासह एम.ए. आणि ’हिंदू-मुसलमान कायदा’ घेऊन एल्‌एल.एम. हे त्यांचे शिक्षण.
 
१९०४ साली [[रत्नागिरी]] जिल्ह्यातील शाळेत शिक्षक म्हणून कामास काणेंनी सुरूवात केली. नंतर ते एल्फिंस्टन हायस्कुलहायस्कूल, मुंबई येथे नोकरीवर होते. त्यांनापुढे १९४६ते सालीमुंबई [[अलाहाबाद]]विद्यापीठाचे विद्यापीठानेकुलगुरू सन्माननीय डॉक्टरेट बहाल केलीझाले.
काणे यांनी धर्मशास्त्राचा इतिहास मराठीत लिहून काढला. या कामाबद्दल त्यांना १९५२ साली नॅशनल प्रोफेसर हा पुरस्कार देण्यात आला.
 
==ग्रंथलेखन==
==उल्लेखनिय==
प्राचीन संस्कृत वाङ्‌मयाचा अभ्यास, सामाजिक अभिसरणाचे भान या दोन अगदी वेगळ्या वाटणाऱ्या गोष्टींमधून काण्यांनी ’धर्मशास्त्राचा पंचखंडात्मक इतिहास’ नावाचा ग्रंथ सिद्ध केला. त्यांचे प्राचीन भाषा, वाङ्‌मय, काव्य महाकाव्य, अलंकारशास्त्र यांचे प्रेम आणि कायदेविषयक जाण, तार्किक मांडणी, प्रथा आणि परंपरांचा कालानुरूप अर्थ लावण्याची क्षमता या आणि अशा शेकडो पैलूंचे एक विस्मयकारी मिश्रण पांडुरंगशास्स्त्रींच्या लेखनात झाले. त्यांचे हे प्रचंड पांडित्य, हा साक्षेपी व्यासंग ही तैलबुद्धी आणि सखोल संशोधनाची आस पुढील कित्येक पिढ्यांपर्यंत झिरपली गेली.
 
==पां.वा. काण्यांच्या पुढील पिढ्या==
मुंबई विद्यापीठाचे कुलगुरू, राष्ट्रपती मनोनीत राज्यसभेचे खासदार, १९६३ सालचे [[भारतरत्न]] पुरस्कार विजेते.
* .त्यांचे चिरंजीव डॉ. प्रभाकर पांडुरंग काणे हे रॉचेस्टर विद्यापीठाचे पीएच.डी. आहेत. ते आ्य‍आय‍टी.मध्ये प्राध्यापक होते.
* दुसरे चिरंजीव डॉ. गोविंद पांडुरंग हे रसायनशास्त्र घेऊन एम.एस्‌सी झाले. मग केमिकल टेक्नॉलॉजी आणि केमिकल इंजिनिअर्रिंगकडे वळले. त्यांना लंडनच्या इंपीरियल कॉलेजमधून इंधन वायूंच्या ज्वलनाच्या अभ्यासासाठी पीएच.डी मिळाली आहे.. डॉ.गोविंद पांडुरंग काणे हे मुंवई विद्यापीठात प्रपाठक, प्राध्यापक होते आणि नंतर माटुंग्याच्या यू.डी.सी.टी.मधे डायरेक्टर झाले. त्यांनी अनेक विद्यार्थी घडवले. गोविंद पांडुरंग काणे हे दिल्लीच्या उद्योग मंत्रालयाचे वैज्ञानिक सल्लागार होते. त्यांना पद्मश्री देण्यात आली होती.
* नातू डॉ. शांताराम यांना मुंबईच्या आय‍आयटीकडून डॉक्टरेट मिळाली आहे.
 
 
==उल्लेखनीय==
* पां.वा. काणे यांना १९४६ साली [[अलाहाबाद]] विद्यापीठाने सन्माननीय डॉक्टरेट बहाल केली.
* काणे यांनी धर्मशास्त्राचा इतिहास मराठीत लिहून काढला. या कामाबद्दल त्यांना १९५२ साली नॅशनल प्रोफेसर हा पुरस्कार देण्यात आला.
* ते राष्ट्रपतींनी निवडलेले असे राज्यसभेचे खासदार झाले.
* काणे यांना १९६३ साली [[भारतरत्‍न]] हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.विजेते.
 
{{भारतरत्न}}