भारतातील सण व उत्सव

सांस्कृतिकदृष्ट्या वैविध्यपूर्ण असलेल्या भारतात अनेक सण व उत्सव साजरे केले जातात.

राष्ट्रीय सण

भारतात खालील तीन दिवस राष्ट्रीय सण म्हणून साजरे केले जातात.

• भारतीय स्वातंत्र्यदिवस - १५ ऑगस्ट
• भारतीय प्रजासत्ताक दिन - २६ जानेवारी
• गांधी जयंती - २ ऑक्टोबर
• भारतीय संविधान दिन - २६ नोव्हेंबर

वैष्णव सण आणि उत्सव

रामनवमी - चैत्र शुद्ध नवमी

• कोजागरी पौर्णिमा - आश्विन पौर्णिमा
• दीपावली (दिवाळी, दिपावळी)
  • नरक चतुर्दशी - आश्विन कृष्ण चतुर्दशी
  • लक्ष्मीपूजन - आश्विन अमावास्या
  • बलिप्रतिपदा - कार्तिक शुद्ध प्रतिपदा
  • भाऊबीज - कार्तिक शुद्ध द्वितीया
  • कृष्णजन्माष्टमी (गोकुळ अष्टमी) - श्रावण कृष्ण अष्टमी
  • हनुमान जयंती - चैत्र पौर्णिमा
  • परशुराम जयंती - वैशाख शुद्ध द्वितीया
  • अक्षय्य तृतीया - वैशाख शुद्ध तृतीया
  • आषाढी एकादशी - आषाढ शुद्ध एकादशी
  • अनंत चतुर्दशी - भाद्रपद शुद्ध चतुर्दशी
  • दसरा (विजयादशमी) - आश्विन शुद्ध दशमी

हिंदूंचे सण आणि उत्सव

• गुढीपाडवा - चैत्र शुद्ध प्रतिपदा
• रामनवमी - चैत्र शुद्ध नवमी
• हनुमान जयंती - चैत्र पौर्णिमा
• परशुराम जयंती - वैशाख शुद्ध द्वितीया
• अक्षय्य तृतीया - वैशाख शुद्ध तृतीया
• आषाढी एकादशी - आषाढ शुद्ध एकादशी
• नागपंचमी - श्रावण शुद्ध पंचमी
• नारळी पौर्णिमा - श्रावण पौर्णिमा
• कृष्णजन्माष्टमी (गोकुळ अष्टमी) - श्रावण कृष्ण अष्टमी
• पोळा - आषाढ अमावस्या, श्रावण अमावास्या किंवा भाद्रपद अमावास्या
• गणेश चतुर्थी - भाद्रपद शुद्ध चतुर्थी
• अनंत चतुर्दशी - भाद्रपद शुद्ध चतुर्दशी
• रक्षाबंधन 
• घटस्थापना - आश्विन शुद्ध प्रतिपदा
• दसरा (विजयादशमी) - आश्विन शुद्ध दशमी
• कोजागरी पौर्णिमा - आश्विन पौर्णिमा
• दीपावली (दिवाळी, दिपावळी)
  • नरक चतुर्दशी - आश्विन कृष्ण चतुर्दशी
  • लक्ष्मीपूजन - आश्विन अमावास्या
  • बलिप्रतिपदा - कार्तिक शुद्ध प्रतिपदा
  • भाऊबीज - कार्तिक शुद्ध द्वितीया
• कार्तिकी एकादशी - कार्तिक शुद्ध एकादशी
• त्रिपुरारी पौर्णिमा - कार्तिक पौर्णिमा
• चंपाषष्ठी (सट) - मार्गशीर्ष शुद्ध षष्ठी
• श्रीदत्त जयंती - मार्गशीर्ष पौर्णिमा
• मकरसंक्रांत - पौष महिन्यात
• दुर्गाष्टमी - पौष शुद्ध अष्टमी
• रथसप्तमी - माघ शुद्ध सप्तमी
• महाशिवरात्र - माघ कृष्ण चतुर्दशी
• होळी - फाल्गुन पौर्णिमा
• रंगपंचमी -फाल्गुन कृष्ण पंचमी
• पोंगल ( पोळा )
• ओणम

बौद्धांचे सण आणि उत्सव

• बुद्ध जयंती (बुद्ध पौर्णिमा / वैशाख पौर्णिमा)
• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती
• लोसर
• सम्राट अशोक जयंती
• अशोक विजयादशमी
• धम्मचक्र प्रवर्तन दिन
• शौर्य दिन (१ जानेवारी, १८१८ मधिल कोरेगाव भिमाची लढाई)
• रमाई जयंती
• मनुस्मृती दहन दिन (२५ डिसेंबर)
• संविधान दिन (२६ नोव्हेंबर)
• मराठवाडा विद्यापीठ नामांतर दिन (नामविस्तार दिन) (१४ जानेवारी)
• माई जयंती (डॉ. माईसाहेब आंबेडकर जन्मदिन)
• संत रोहिदास जयंती
• महात्मा फुले जयंती

जैनांचे सण आणि उत्सव

• वर्षप्रतिपदा -वीर संवत - कार्तिक शुद्ध प्रतिपदा
• ज्ञानपंचमी - कार्तिक शुद्ध पंचमी
• चातुर्मासी चतुर्दशी - कार्तिक शुद्ध चतुर्दशी
• कार्तिक पौर्णिमा
• मौनी एकादशी - मार्गशीर्ष शुद्ध एकादशी
• पार्श्वनाथ जयंती -मार्गशीर्ष शुद्ध दशमी
• मेरु त्रयोदशी - पौष कृष्ण त्रयोदशी
• महावीर जयंती - चैत्र शुद्ध त्रयोदशी
• चैत्र पौर्णिमा
• अक्षय्य तृतीया - वैशाख शुद्ध तृतीया
• पर्युषण पर्व
• दिवाळी

सिंधी सण आणि उत्सव

• चेटीचंड
• चालिहो
• तिजरी
• थडरी
• गुरू नानक जयंती

शिख सण आणि उत्सव

• गुरू नानक जयंती
• वैशाखी (बैसाखी)
• होला मोहल्ला (हल्लाबोल)
• गुरू गोविंदसिंह जयंती
• वसंत पंचमी, प्रकाशदिन.

मुस्लिम सण आणि उत्सव

• मोहरम
• मिलाद-उन-नवी
• शाब-ए-मेराज
• शाब-ए-बरात
• शब-ए-कद्र
• ईद-उल-फ़ित्र (रमजान ईद)
• ईद-उल-अधा (कुर्बानीची ईद)

ख्रिश्चन सण आणि उत्सव

• नाताळ (ख्रिस्तमस)
• लेंट
• गुड फ्रायडे
• ईस्टर
• पाम संडे
• (स्वर्गारोहण)
• पेंटेकोस्ट
• मेरी, जोसेफ, पीटर, झेवियर इ. संतांचे सण.

पारशी सण आणि उत्सव

• पतेती
• नवरोज
• रपिथ विन
• खोर्दाद साल (झरतृष्ट्र जयंती)
• फरवर्दगन जशन
• आर्दिबेहेस्त
• मैद्योझरेन गहंबार
• खोर्दाद जश्न
• तिर्यन जशन
• मैद्योशेम गहंबार
• अमरदाद जश्न
• शाहरेवार जश्न
• पैतिशाहेन गहंवार
• मेहेर्गन जश्न
• जमशेदी नवरोज
• अयथ्रेन गहंबार
• अवन जश्न
• अदर्गन जश्न
• फर्वदिन जश्न
• दा-ए-ददार जश्न
• जश्न-ए-सदेह
• दिसा जश्न
• मैद्योरेम गहंवार
• बहमन जश्न
• अस्पंदर्मद जश्न
• फर्वर्दगन जश्न
• हमस्पथमएदेम गहंवार

बाह्यदुवे

• "सण-उत्सव". Archived from the original on 2012-10-18. 2012-10-14 रोजी पाहिले.