उन्हाळी प्रमाणवेळ (किंवा ग्रीष्म प्रमाणवेळ) (इंग्लिश: Daylight saving time, summer time) ही जगातील अनेक देशांमध्ये उन्हाळ्यामधील स्थानिक प्रमाणवेळ आहे. विशेषतः शीत कटिबंधांमधील भागात उन्हाळ्यातील जास्त काळ टिकणाऱ्या सूर्यप्रकाशाचा फायदा घेण्यासाठी दरवर्षी वसंत ऋतूमध्ये स्थानिक वेळ एक तास पुढे ढकलली जाते व उन्हाळा संपल्यानंतर साधारण शरद ऋतूमध्ये ही वेळ एक तास मागे केली जाते. जॉर्ज व्हरनॉन हडसन ह्या न्यू झीलंडच्या शास्त्रज्ञाने १८९५ साली उन्हाळी प्रमाणवेळेची संकल्पना मांडली.

ह्या लेखाचा/विभागाचा इंग्रजी किंवा अमराठी भाषेतून मराठी भाषेत भाषांतर करावयाचे बाकी आहे. अनुवाद करण्यास आपलाही सहयोग हवा आहे. ऑनलाईन शब्दकोश आणि इतर सहाय्या करिता भाषांतर प्रकल्पास भेट द्या.


युरोपउत्तर अमेरिकेतील बहुसंख्य देश उन्हाळी प्रमाणवेळ वापरतात.

Diagram of a clock showing a transition from 2:00 to 3:00.
मध्य युरोपात उन्हाळी प्रमाणवेळ सुरू झाल्यावर घड्याळे २:०० वरून ३:०० वर ढकलली जातात.
Diagram of a clock showing a transition from 3:00 to 2:00.
मध्य युरोपात उन्हाळी प्रमाणवेळ संपताना घड्याळे ३:०० वरून पुन्हा २:०० वर आणली जातात.

उन्हाळी प्रमाणवेळेच्या वापराबाबत तज्‍ज्ञांमध्ये दुमत आहे. उन्हाळ्यात घड्याळ पुढे केल्यामुळे ऊर्जेची बचत होते असा समर्थकांचा दावा आहे तर शेतकऱ्यांना ह्या पद्धतीचा त्रास होतो अशी विरोधकांची भूमिका आहे.

Origin संपादन

 
 
 

G.V. Hudson invented modern DST, proposing it first in 1895.

 
When DST starts in central Europe, clocks advance from 02:00 CET to 03:00 CEST.
 
When DST ends in central Europe, clocks retreat from 03:00 CEST to 02:00 CET. Other regions switch at different times.
 
In early 2008 central Brazil was one, two, or three hours ahead of eastern U.S., depending on the date.

Benefits and drawbacks संपादन

 
William Willett independently proposed DST in 1907 and advocated it tirelessly.[१]
 
Clock shifts affecting apparent sunrise and sunset times at Greenwich in 2007.[२]
 
The William Willett Memorial Sundial is always on DST.
 
Retailers generally favor DST. United Cigar Stores hailed a 1918 DST bill.
 
A 2001 U.S. public service advertisement reminded people to adjust clocks manually.

बाह्य दुवे संपादन

संदर्भ आणि नोंदी संपादन