अम्मू स्वामीनाथन
अम्मू स्वामीनाथन तथा ए.व्ही. अम्माकुटी(२२ एप्रिल १८९४ - ४ जुलै १९७८) या भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील कार्यकर्त्या आणि राजकारणी होत्या. त्या भारताच्या संविधान सभेच्या सदस्य देखील होत्या.[१][२]
| अम्मू स्वामीनाथन | |
|---|---|
| जन्म |
अम्मू स्वामीनाथन २२ एप्रिल १८९४ मलबार, मद्रास, ब्रिटिश भारत |
| मृत्यू |
४ जुलै १९७८ पलक्कड, केरळ |
| राष्ट्रीयत्व | भारतीय |
| नागरिकत्व | भारतीय |
| पेशा | राजकारणी |
| राजकीय पक्ष | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस |
| धर्म | हिंदु |
| जोडीदार | सुब्बाराम स्वामीनाथन |
जीवन संपादन
अम्मुकुट्टी स्वामिनाधन यांचा जन्म केरळमधील पोन्नानी तालुक्यातील अनक्करा येथील वदक्कथ कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील गोविंदा मेनन हे एक स्थानिक अधिकारी होते. अम्मूचे आई-वडील दोघेही नायर जातीचे होते आणि त्यांच्या तेरा मुलांपैकी त्या सर्वात लहान होत्या, ज्यात नऊ मुली होत्या. अम्मू कधीही शाळेत गेल्या नाहीत, त्यांना मल्याळममध्ये जुजबी वाचन आणि लेखन असे प्राथमिक शिक्षण घरीच मिळाले. लहान वयातच त्यांचे वडील निधन पावले आणि त्यांच्या आईने आपल्या मुलांचे संगोपन करण्यासाठी आणि अनेक मुलींचे लग्न लावण्यासाठी कष्ट घेतले. परिणामी, अम्मू 13 वर्षांच्या असताना, त्यांच्या आईने त्यांचे लग्न लावून दिले. त्यांचे जोडीदार सुब्बराम स्वामीनाथन होते, जे एक केरळ अय्यर ब्राह्मण होते आणि अम्मूपेक्षा वीस वर्षांनी मोठे होते.[३]
कारकीर्द संपादन
अम्मूचे जीवन त्यांच्या पतीच्या आश्रयाने बदलले आणि बहरले. सुब्बाराम स्वामीनाथन यांनी आपल्या लहान पत्नीचे लाड आणि पालनपोषण केले आणि कलागुणांना प्रोत्साहन दिले. त्यांना घरी इंग्रजी आणि इतर विषय शिकवण्यासाठी त्यांनी शिक्षकांची नियुक्ती केली. त्या लवकरच इंग्रजीमध्ये पारंगत झाल्या.[४] पतीच्या प्रभावाखालीच अम्मू महात्मा गांधींच्या अनुयायी बनल्या आणि भारताच्या स्वातंत्र्य लढ्यात भाग घेतला.[५][६][७]
स्वातंत्र्यानंतर त्यांनी भारताच्या संविधान सभेच्या सदस्या म्हणून काम केले. या सन्मानासाठी त्यांची मुख्य पात्रता ही इंग्रजी भाषा कौशल्ये होती आणि त्या एक जबरदस्त, स्पष्टवक्ता व्यक्तिमत्व असलेली एक स्त्री होत्या, ज्या काळात काही भारतीय महिलांचा राजकारणाशी दूरगामी संबंध होता. त्यांनी काही औपचारिक भाषणे आणि काही वादविवादांमध्येही भाग घेतला.[८]
1952 मध्ये, अम्मू स्वामीधन मद्रास राज्यातून राज्यसभेचे सदस्य म्हणून निवडून आल्या. त्या अनेक सांस्कृतिक आणि सामाजिक संस्थांशी निगडीत होत्या, आणि नोव्हेंबर 1960 ते मार्च 1965 या काळात भारत स्काउट्स आणि गाईड्सच्या अध्यक्षा म्हणून काम केले. आंतरराष्ट्रीय महिला वर्षाच्या उद्घाटनावेळी 1975 मध्ये त्यांची 'मदर ऑफ द इयर' म्हणून निवड झाली.[९]
संदर्भ संपादन
- ^ Gupta, Smita (2012). "Comrade Lakshmi Sahgal (1914–2012): Revolutionary, a true daughter of India". Social Scientist. 40 (9/10): 85–89. ISSN 0970-0293.
- ^ "The Hindu : Govind Swaminadhan passes away". web.archive.org. 2004-01-13. Archived from the original on 2004-01-13. 2022-03-21 रोजी पाहिले.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
- ^ DelhiMarch 7, India Today Web Desk New; January 27, 2020UPDATED:; Ist, 2022 15:35. "15 women who contributed in making the Indian Constitution". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-21 रोजी पाहिले.CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
- ^ "नारी शक्ती: संविधान सभा की सदस्य थीं कैप्टन लक्ष्मी सहगल की मां". Hindustan (हिंदी भाषेत). 2022-03-21 रोजी पाहिले.[permanent dead link]
- ^ "Ammu Swaminathan: The strongest advocate against caste discrimination, she lived by example". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2018-02-03. 2022-03-21 रोजी पाहिले.
- ^ Suresh, Parvathy; Suresh, Parvathy (2018-09-03). "Ammu Swaminathan: A Woman Of Undying Spirit And Determination | #IndianWomenInHistory". Feminism In India (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-21 रोजी पाहिले.
- ^ "A fulfilling journey that began in Madras" (इंग्रजी भाषेत). 2012-07-24. ISSN 0971-751X.
- ^ Service, Tribune News. "Freedom fighter G Susheela passes away at 100". Tribuneindia News Service (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-21 रोजी पाहिले.
- ^ Hub, Hindustan News (2021-12-14). "Trending news: What do you know about these 15 women who were involved in making the constitution of the country?". Hindustan News Hub (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-21 रोजी पाहिले.[permanent dead link]